Lezen, spellen en dyslexie

In onze praktijk zien wij naast spraak-, taal-, stem- en eet-/drinkrproblemen ook veel kinderen en jongeren die moeilijkheden ervaren met het leren lezen spellen.

De eerste signalen voor lees- en spellingsmoeilijkheden kunnen al vroeg zichtbaar zijn, bijvoorbeeld in groep 2 bij de voorbereiding op het leren lezen en spellen. Er kunnen problemen zijn in de letterkennis, het fonemisch bewustzijn (klanken onderscheiden in een woord) of het automatiseren. In groep 3 of de hogere groepen van het basisonderwijs valt vaak op dat de klank-tekenkoppeling en het toepassen van de spellingsregels moeilijkheden opleveren.

Tijdens het lezen kunnen kinderen moeite hebben met het leestempo of het precies lezen. Hierdoor kunnen problemen in het begrijpend lezen ontstaan. Daarnaast kunnen deze moeilijkheden ervoor zorgen dat een kind geen plezier beleeft aan het lezen van een boek. Dit is jammer omdat lezen zeer verrijkend is voor de taalontwikkeling van kinderen.

Binnen het voortgezet kunnen de (vreemde) talen en het lezen van langere teksten lastig zijn.

Wanneer iemand ernstige problemen heeft bij de automatisering van het lezen en/of de spelling spreekt men van dyslexie. Een kenmerk van dyslexie is bovendien dat de moeilijkheden hardnekkig zijn.

Wat doet de logopedist?

Een logopedist kan al vroeg risicofactoren met betrekking tot lees- en spellingsmoeilijkheden en dyslexie signaleren en snel begeleiding bieden. Aan jongere kinderen met moeilijkheden in de aanvankelijke lees- en spellingsontwikkeling kan een voorschottraining gegeven worden. Later wordt een systematisch opgebouwde training aangeboden waarbinnen spellingsregels voor de geschreven taal aan bod komen. Verder staan leesmotivatie en plezier centraal. Om de invloed van lees- en spellingsmoeilijkheden op het schoolse functioneren te verminderen kan bij de logopedie geoefend worden met het gebruiken van compenserende technieken zoals tekst-naar-spraak software en mindmappen.

Ook binnen het voortgezet onderwijs kan de logopedist hulp bieden. Verder kunnen sociaal-emotionele problemen mede door logopedische begeleiding verminderd of voorkomen worden. De logopedist is niet bevoegd om een dyslexieverklaring af te geven maar kan wel advies geven omtrent verdere diagnostiek. Daarnaast kan een logopedist door middel van extra begeleiding hardnekkigheid aantonen.